Trong vòng 10 năm, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị cáo buộc đã sử dụng mạng lưới các công ty ma và hợp đồng khống để
chuyển trái phép 4,5 tỷ USD qua biên giới. Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an), từ tháng 10/2012 đến 10/2022, các hành vi của bà Lan và đồng phạm đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam.
Hệ thống phức tạp này bao gồm 21 công ty trực thuộc Vạn Thịnh Phát thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài với tổng giá trị 1,5 tỷ USD và 152 giao dịch nhận tiền từ nước ngoài với tổng giá trị 3 tỷ USD. Tất cả đều được thực hiện thông qua các hợp đồng khống, giả danh mua bán cổ phần, vốn góp, tư vấn, và vay nợ giữa các công ty tại Việt Nam và các tổ chức nước ngoài. Điều này khiến các giao dịch trở nên mờ ám, khó truy xuất nguồn gốc, với các công ty “ma” không có nhân sự hay hoạt động thực tế.
Điều tra cũng tiết lộ vai trò của nhiều nhân vật trong việc giúp sức bà Lan. Trương Khánh Hoàng, cựu quyền Tổng giám đốc SCB, đã duyệt 38 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài và 106 giao dịch nhận tiền về Việt Nam, tổng giá trị gần 69.202 tỷ đồng, thông qua các hợp đồng khống. Các giao dịch này không tuân thủ quy định, thiếu các văn bản pháp lý cần thiết như giấy chứng nhận sở hữu cổ phần, chứng nhận hoàn tất nghĩa vụ thuế, và giấy tờ hợp pháp khác.
Ngoài Hoàng, một loạt các cá nhân khác như Võ Tấn Hoàng Văn, Bùi Anh Dũng, và Nguyễn Phương Anh cũng bị cáo buộc có liên quan trong việc giúp bà Lan thực hiện các giao dịch bất hợp
pháp. Các công ty do họ quản lý đã thực hiện nhiều giao dịch với giá trị hàng trăm triệu USD, chủ yếu thông qua các hợp đồng khống để che giấu mục đích thực sự của các khoản tiền này.
Cụ thể, Nguyễn Phương Anh đã quản lý ba công ty thực hiện nhiều giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài và nhận tiền về. Trong khi đó, Trịnh Quang Công, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Quản lý Acumen, bị quy kết chuyển và nhận tiền từ nước ngoài của 7 công ty khác, dưới sự chỉ đạo của bà Lan.
Tô Thị Anh Đào, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cũng bị cáo buộc giúp bà Lan chuyển trái phép 99 triệu USD qua biên giới bằng cách sử dụng các hồ sơ giả mạo và hợp đồng vay
nợ khống. Đào đã trực tiếp quản lý việc chuyển tiền, bao gồm cả việc rút 40 triệu USD từ SCB để chuyển cho Trần Thị Hoàng Uyên, thư ký của bà Lan.
Các hành vi của những cá nhân này đã tạo nên một hệ thống phức tạp và tinh vi nhằm che giấu việc vận chuyển tiền trái phép qua biên giới, gây thiệt hại nghiêm trọng đến nền kinh tế và an ninh tài chính của quốc gia. Kết quả điều tra của C03 dẫn đến việc đề nghị truy tố bà Trương Mỹ Lan và các đồng phạm về các tội danh nghiêm trọng như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Với quy mô và mức độ tinh vi của các hành vi vi phạm, vụ án này không chỉ là một lời cảnh tỉnh về sự bất minh trong quản lý tài chính mà còn là một thách thức lớn đối với hệ thống pháp luật và kiểm soát tài chính của Việt Nam. Các hình phạt nghiêm khắc đang chờ đợi những người liên quan, nhấn mạnh quyết tâm của nhà nước trong việc ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, rửa tiền và vi phạm pháp luật tài chính.